Wielcy królowie. O władzy absolutnej w starożytnym Egipcie i świecie współczesnym
Ocena: 4,5/5
Wielcy królowie. O władzy absolutnej w starożytnym Egipcie i świecie współczesnym, Kara Cooney
Wydawnictwo Słowne, Warszawa 2022
Dlaczego tak wielu oddaje władzę tak nielicznym i jaką to wróży nam przyszłość?
W dobie, gdy demokracje na całym świecie są w niebezpieczeństwie bądź się rozpadają, Kara Cooney szuka w starożytnym Egipcie – pierwszym w historii scentralizowanym mocarstwie – wytłumaczenia, dlaczego społeczeństwa tak ochoczo wspierały reżimy autorytarne. Prowokacyjnie odwołuje się do pięciu władców symboli, którzy rządzili Egiptem w sposób absolutny, poszukując w starożytności lekcji, którą odrabia współczesność.
Narzędzia legitymizujące system, w którym jednostka rządzi ogółem, są dobrze znane: od monumentalnej architektury i religijnego zapału z jednej strony po nacjonalizm i kolonizację z drugiej. Autorka z przekonaniem, klarownie i zgrabnie zgłębia przeszłość, stawiając w nowym świetle naszą niespokojną teraźniejszość.
Książka została napisana w ubiegłym roku i bardzo szybko przetłumaczona na język polski przez Jacka Sikorę. Kara Cooney pisząc o władcach nie omija tematu narcyzmu, psychopatii, błędów władz związanych z walką z pandemią lub dominującego patriarchatu.
W jej opowieści o władcach znajdziecie wiele aktualnych odniesień do polityki czy zmian społecznych. Autorka szuka przykładów i porównań związanych ze współczesnością, by nakreślić rys tamtych czasów i przybliżyć historię. Wychodzi jej to raz lepiej, raz gorzej.
„Dowodem na prawdziwy upadek komunizmu było pojawienie się tanich fast foodów oraz supermarketów z całoroczną ofertą wszystkich owoców i warzyw. Ideologiczne zwycięstwo kapitalizmu przypieczętowała zdolność zaspokajania w nadmiarze potrzeb. W ten sam sposób lider ideolog wykorzystuje bogactwo, by kontrolować zwolenników.”
Książkę czyta się szybko. Lektura pomaga ułożyć wiedzę zaczerpniętą z historii i filmów dokumentalnych opowiadających o tajemniczym Egipcie.
KARA COONEY jest profesorem sztuki i architektury Egiptu na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles oraz ekspertką, pomysłodawczynią i producentką w kanale Discovery. W pracy naukowej zajmuje się ceremoniami pogrzebowymi i pochówkami, stosunkami społecznymi i gender studies. Jest autorką książek „When Women Ruled the World” oraz „Hatszepsut. Kobieta, która została królem”.
„Bez słonecznego światła, mówił władca, wszyscy są pozostawieni sami sobie. Podpowiadał, że niezbędne jest królewskie przywództwo. Hymny były zamaskowaną ideologiczną groźbą, zapowiadały, że jeśli nie ma słońca, tam gdzie powinno, przerażeni ludzie zaniosą się szlochem. Jeśli nie zechcą łkać, król sprawi, że zapłaczą.”