Jak uczyć się szybko i skutecznie?

Zapewne kiedy myślisz o uczeniu się, nie jesteś zbytnio podekscytowany. Całe lata edukacji, która nie wspiera ciekawości i naturalnej kreatywności, zrobiły swoje. Jednak pamiętaj, że przeszłość wcale nie musi się równać przyszłości. Możesz zadecydować, że chcesz się uczyć szybciej i z większą przyjemnością niż do tej pory. 

Jeśli zadajesz sobie pytanie: czy w ogóle można ekscytować się nauką, ten tekst jest dla ciebie. Poniżej zdradzę kilka wskazówek, które wyniosą twoją zdolność uczenia się na wyższy poziom.

Buduj nawyki
Człowiek jest ukształtowany z różnych nawyków. Jedne wspierają nasz rozwój osobisty, a inne nie. W szkole nie ma słowa o tym, jak budować pożyteczne nawyki, a jak oduczyć się tych, które nam szkodzą. Wiele badań udowadnia, że wystarczy powtarzać jakieś zachowanie przez trzydzieści dni, a stanie się ono nawykiem. To odnosi się zarówno do porannej gimnastyki, zdrowego odżywiania, rzucenia palenia i… do nauki. Jednym z najpotężniejszych nawyków mogących znacząco wpłynąć na wysokość ocen, jest nawyk systematycznej nauki. Każdy to wie, ale praktykują to tylko nieliczni.

Systematyczna nauka
Zacznij od niskiej poprzeczki. Na początku zwykle człowiek jest pełen entuzjazmu, ale później zapał maleje. Trzeba być świadomym początkowych trudności oraz że z czasem to mija.

Aby wyrobić sobie nawyk systematycznej nauki, staraj się zaraz po powrocie z uczelni przejrzeć notatki z danego dnia. Nie musisz się uczyć, przepisywać czy poprawiać. Po prostu je przejrzyj. Poświęć na to od 5 do 15 minut. Zrób to bez względu na swój stan emocjonalny, samopoczucie i ilość godzin na uczelni. Nawet wtedy, kiedy myślisz: nie mam siły. Mamy w sobie znacznie większe pokłady energii, niż ci się wydaje. Cały problem polega na tym, że rzadko sprawdzasz granice prawdziwego zmęczenia.

Zwiększ nieznacznie poprzeczkę. Po dwóch tygodniach codziennego przeglądania notatek, dodaj kolejne zadanie – przy przeglądaniu podkreślaj rzeczy, twoim zdaniem, najważniejsze i rób tak przez kolejny tydzień lub dwa. W kolejnych tygodniach, po dokonanym przeglądzie, staraj się jak najwięcej powiedzieć z pamięci. Nawyk systematyczniej nauki i przeglądania notatek sprawi, że wiadomości będą znacznie łatwiej i szybciej przywoływane z pamięci wtedy, kiedy będzie to konieczne.

Naucz się skojarzeń
Masz w mózgu ogromną bazę informacji. Zbierasz je przez doświadczenie, książki, prasę, telewizję i internet. Kiedy nabywasz nową wiedzę, znacznie łatwiej ją zapamiętujesz poprzez skojarzenia niż przez wielokrotne powtarzanie. Kiedy chcesz się nauczyć nowego słówka, to dobre skojarzenie będzie pomostem między pamięcią krótkotrwałą a długotrwałą. W praktyce: powiedzmy, że chcesz zapamiętać francuskie słówko travail, które oznacza pracę. Zamiast powtarzać je wielokrotnie, najpierw zastanów się. z jakim polskim słowem kojarzy ci się słówko travail. To może być tramwaj lub trawa. Następnie swoje skojarzenie łączysz ze znaczeniem w języku polskim. Aby skojarzenia były dobrze zapamiętane, muszą być silnie nacechowane emocjonalnie. Muszą być zabawne, zaskakujące lub wywołujące przerażenie.

Wracając do naszego słówka: wyobraź sobie, że jesteś motorniczym w tramwaju i to jest twoja praca. Tramwaj jest nieco podrasowany i mknie z prędkością 200km/h po mieście. Zobacz to oczami wyobraźni!

Gdybyś wykorzystał skojarzenie trawa i chciał je połączyć z pracą, mógłbyś stworzyć następującą wizualizację: twoją pracą jest koszenie trawy. Wyobraź sobie, że masz do skoszenia dużą łąkę, ale dzieje się niesamowita rzecz – po każdym skoszeniu trawa natychmiast odrasta! Mało tego, jest jeszcze większa niż wcześniej. Wściekasz się i jeździsz kosiarką jak oszalały. Nie dajesz rady i zdenerwowany idziesz do właściciela łąki. Mówisz mu, że rezygnujesz i idziesz kosić w inne miejsce. Tam koszenie trawy nie sprawia żadnego problemu i cieszysz się, że tym razem praca jest bardzo przyjemna. Tworząc taką wizualizację, zobacz miejsce i poczuj zapach siana. To pomoże scementować nową informację.

Tę strategię można wykorzystać w nauce medycyny, prawa czy jakiegokolwiek innego przedmiotu.

Powiedz to po swojemu
Kolejna rzecz, która pomoże szybciej zapamiętywać, to interpretacja. Strategia bardzo prosta i wielu rodziców oraz nauczycieli stara się ją wdrażać, choć robią to zupełnie nieświadomie.

Interpretacja polega na tym, żebyś jako uczeń przetworzył daną partię materiału po swojemu.

Zasada jak zrobisz coś sam, to zapamiętasz lepiej, jest często stosowana tylko w mapach myśli. Dlaczego ograniczać się jedynie do map, skoro zastosowanie może być znacznie szersze?

Co przekształcać i jak? Opis wojny z podręcznika, możesz zamienić na rysunek. Staraj się przełożyć to o czym czytasz, na makietę bitwy. Niech żołnierze będą zielonymi kulkami z bibuły. Samoloty zrób szare, partyzantów na brązowo itp.

Użyj bibuły lub plasteliny. Wtedy zapamiętasz to, czego się uczysz znacznie szybciej, bo przetwarzasz informacje, wykorzystujesz wiele zmysłów i jesteś w znacznie lepszym nastroju, niż podczas zwykłego wkuwania.

Tę strategię można wykorzystać do nauki chemii czy różnych medycznych zagadnień (np. cykl Krebsa). Bierzesz plastelinę, wykałaczki, sznurek, siadasz na podłodze i zaczynasz zabawę.

Interpretacja świetnie się przydaje także do nauki historii lub wszelkich innych teoretycznych materiałów. Podręczniki nie są pisane lekkim językiem. Jest on raczej wygładzony, suchy i… nudny. Zatem skoro podręczniki nie podają treści w taki sposób, żeby była ona szybciej przyswajalna, trzeba to zrobić samodzielnie. Używaj takiego języka, jakiego używasz w rozmowie ze znajomymi. To ma być prosty i konkretny przekaz. Chodzi o to, żeby zagadnienie zrozumieć i zapamiętać. Przelewając to, co zapamiętałeś, na papier podczas egzaminu wróć do nieco ładniejszego słownictwa.

Co to ma wspólnego z…
Poznałeś już potęgę nawyków, skojarzeń i interpretacji. Kolejną techniką, której warto się przyjrzeć, to porównania. Powiedzmy, że masz się nauczyć, z jakich elementów składała się zbroja średniowiecznego rycerza. Okazuje się, że znacznie szybciej to zapamiętasz, jak porównasz odzienie rycerza z uposażeniem współczesnego żołnierza.

Rycerz miał miecz – żołnierz ma karabin.
Rycerz miał tarczę – żołnierz ma kamizelkę kuloodporną.
Rycerz musiał podejść blisko chcąc kogoś uśmiercić – żołnierz może zabijać nawet z dużych odległości itd.

W nauce prawa natomiast można upiec dwie pieczenie na jednym ogniu, porównując prawodawstwo dwóch państw. Np. prawo karne w USA i w Polsce. Nauka prawa to znacznie bardziej zaawansowany temat, bo często opasłe tomy trzeba pamiętać słowo w słowo, ale i na to są pewne sposoby.

Kiedy uczysz się budowy układu trawiennego u człowieka, porównaj to z układem trawiennym np. krowy. Jakie elementy są wspólne? Co posiada krowa, czego nie mają ludzie i odwrotnie.

Strategii skutecznego zapamiętywania jest znacznie więcej. Mam nadzieję, że przekonałem cię, że nauka wcale nie musi być nudna. Jeżeli chcesz dostać więcej materiałów dotyczących efektywnej nauki i szybkiego czytania wejdź na stronę: TurboStrategieNauki.pl.

Dodatek:
Kolejność w budowaniu nawyku systematycznego uczenia się powinna być następująca. Pierwsze dwa tygodnie – tylko przeglądanie notatek. Kolejny tydzień – przeglądanie i zakreślanie spraw najważniejszych. Następne tygodnie – przeglądanie, zakreślanie i powtórzenie z pamięci kluczowych informacji.

Powiedz to po swojemu – przykład interpretacji
Agora (gr.ἀγορά) –główny plac, rynek w miastach starożytnej Grecji. Centrum, wokół którego toczyło się życie polityczne i religijne. Czasami odbywały się na agorze zgromadzenia obywateli.
Początkowo była nieplanowa, o niezbyt wyraźnych granicach, często jej plan był zaburzony budynkami o charakterze publicznym lub religijnym czy przebiegającą ulicą.

Od ok.V wieku p.n.e. tzw. agora jońska miała najczęściej kształt prostokąta, który począwszy od okresu klasycznego, otaczały portyki kolumnowe (stoa).
Przez jej środek z reguły przechodziła główna ulica miasta. Na agorze znajdowały się zazwyczaj budowle o przeznaczeniu religijnym i publicznym, mównice i siedzenia dla urzędników oraz pomniki.
(Źródło: Wikipedia)

Po tłumaczeniu może to wyglądać mniej więcej tak:
Agora to był taki plac, coś w stylu naszego rynku. Tam zawsze gromadzili się ludzie i dużo się tam działo. Nie mieli telewizji, to chodzili na agorę! Ludzie spotykali się i rozmawiali o religii i polityce.
Na początku takie miejsca nie wyróżniały się za bardzo od innych, poza tym, że gromadzili się tam ludzie. Czasami w mniejszych miejscowościach lub na wsiach zawsze jest przystanek lub ławka, na której wszyscy się gromadzą wieczorami.

Na takich placach stały budynki, przechodziły ulice. Nie było jakiś zakazów wjazdów, zakazów parkowania itp.
Z biegiem czasu ludzie chcieli, aby na agorze panował jakiś porządek. Zaczęli nadawać im kształty np. prostokąta. Dookoła tego placu ustawiano kolumny, co miało pokazać, że to jest specjalne miejsce. Przez środek szła główna ulica miasta.

Tam znajdowały się urzędy, świątynie, mównice i pomniki. Jak człowiek wyszedł, to wszystko mógł załatwić za jednym razem. Tak jak dzisiaj w hipermarketach jest fryzjer, można dorobić klucze, iść do kina, zjeść w restauracji, tak tam też wszystko było w jednym miejscu.

(Bartek Popiel)