Co to znaczy, że nie masz czasu? Przecież go masz! – Czasem rządź!
Zdaje się, że jednym z najczęściej powtarzanych przez ludzi kłamstw jest nie mam czasu. Co to znaczy, że nie masz czasu? Przecież go masz. Każdy go ma. Każdy ma 24 godziny dziennie – 1440 minut. Matka trojga dzieci, biznesmen i student, każdy dysponuje taką samą ilością czasu, choć przeznacza je na zupełnie inne czynności.
Zatem zdaje się, że nie ilość posiadanego czasu, lecz zarządzanie nim jest kluczem do najlepszego go wykorzystania, a nawet pozwolenia sobie nie tylko na terminowe zrealizowanie wszystkich zadań, ale też odpoczynek, poszukiwanie pasji, rozwijanie relacji.
Najważniejszym pytaniem, na które trzeba sobie odpowiedzieć, aby zacząć świadomie zarządzać swoim czasem, jest pytanie: Jakie cele sobie stawiam? Dwie osoby, które są w bardzo podobnej sytuacji życiowej mogą inaczej inwestować swój czas, ponieważ co innego jest dla nich ważne. Student, który przede wszystkim chce zdobyć wiedzę, będzie spędzał dużo czasu w bibliotece. Inny, któremu zależy na dobrej pracy po studiach, może trochę ograniczyć ilość uczenia się, by w zamian znaleźć możliwości zdobycia praktyki. Osoby, które przede wszystkim chcą się dobrze bawić, do swojego planu dnia wrzucą więcej rozrywek. Nie oceniajmy niczyich celów życiowych, dorośli ludzie mają prawo do podejmowania dowolnych decyzji, choć oczywiście muszą pamiętać, że wszystko ma swoje konsekwencje.
Ustalenie swoich celów życiowych nie tylko pozwala efektywnie skupić się na tym, co pomaga nam je realizować, lecz pomaga również z większą świadomością odrzucać te działania, które im nie służą. Oczywiście nie chodzi o to, że całkowicie zajmujemy się tylko jedną dziedziną. Nawet student, który jest nastawiony tylko na imprezowanie musi się czasem trochę pouczyć, bo inaczej szybko przestanie być studentem. A student nastawiony na zdobywanie wiedzy, musi też czasem zadbać o odpoczynek, czy nawet pójść na imprezę (żeby zdobywać umiejętności społeczne).
Zatem załóżmy, że już wiemy, co chcemy osiągnąć w życiu (czy przynajmniej przez najbliższy rok czy semestr). Kluczem do dobrego zarządzania swoim czasem jest poświęcanie jak największej ilości czasu na rzeczy, które są ważne, a jeszcze nie są pilne. Każda taka rzecz niezałatwiona w porę w końcu stanie się rzeczą ważną i pilną, czyli tzw. pożarem. Przykładem może być jakiś projekt. Załóżmy, że termin wykonania go upływa za miesiąc. Teraz mogę zaplanować przygotowanie go w czasie i sukcesywnie realizować poszczególne zadania. Jeśli będę zwlekać z tym, to na dzień przed terminem oddania, będę musiała wyrzucić wszystkie inne działania z planu dnia, a nawet nocy. Spowoduje to niepotrzebny stres i poczucie męczącej zajętości.
Poniżej znajduje się tabela, która porządkuje przykładowe działania z życia studenta w cztery kategorie uwzględniające ich ważność oraz pilność.
WAŻNE/PILNE bieżące egzaminy, kolokwia itp., umówione spotkania, zajęcia na uczelni, jedzenie i higiena osobista.
|
WAŻNE/NIE PILNE zbliżająca się sesja, znalezienie praktyk, projekt, zdobywanie dodatkowej wiedzy (np. języki), pranie i zakupy, rozsądna doza relaksu, sport, budowanie relacji. |
NIE WAŻNE/PILNE odebranie telefonu, spontaniczne rozmowy, spontaniczne imprezy. |
NIE WAŻNE/NIE PILNE nieracjonalnie przedłużająca się rozrywka, działania odwlekające uczenie się, ponadnormatywny sen. |
Dobre planowanie obejmuje jak najszybsze rozprawianie się z wszystkim, co WAŻNE/NIE PILNE, realizowanie rzeczy WAŻNYCH/PILNYCH, bo te po prostu trzeba robić, asertywne odmawianie udziału w rzeczach NIE WAŻNYCH/PILNYCH (zazwyczaj inni są ich inicjatorami) oraz odpowiedzialne odmawianie sobie rzeczy NIE WAŻNYCH/NIE PILNYCH.
W zbilansowanym życiu powinno znaleźć się miejsce na wszystko – i na odpoczynek, i na pracę, i na relacje, i na rozrywkę. Mądrością jest ustalenie, kiedy każda rzecz ma mieć miejsce. Bo ta sama czynność raz będzie rozsądna i pożądana innym razem będzie marnowaniem czasu na rzeczy błahe w obliczu czekających rzeczy ważnych. Król Salomon, uważany za najmądrzejszego człowieka czasów starożytnych, napisał: serce mędrca zna właściwy czas.