Dydaktyka bez badań naukowych, to droga donikąd – prof. Namieśnik

Pierwsza debata rektorów poruszała tematy związane nie tylko z badaniami naukowymi, ale również z ogrodzeniem na UG i tramwajem na PG. Słuchacze dowiedzieli się o nowinkach, jak międzyuczelniana weterynaria, Laboratorium Produkcji Filmowej i Dokumentalnej i studenckim stadionie powstających na UG oraz pielęgniarstwie w języku angielskim na GUMedzie.

5 października w Europejskim Centrum Solidarności odbyła się pierwsza debata rektorów, w której wziął udział prof. dr hab. inż. Jacek Namieśnik (rektor Politechniki Gdańskiej), prof. UG, dr hab. Jerzy Gwizdała (rektor Uniwersytetu Gdańskiego), prof. nadzw. dr hab. Marcin Gruchała (rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego), prof. dr hab. inż. Janusz Zarębski (rektor Akademii Morskiej) i prof. zw. dr hab Jerzy Młynarczyk (rektor Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu).

Na sali można było zauważyć studentów, jak i pracowników naukowych. Pierwszym tematem poruszonym przez Mikołaja Chrzana (redaktora naczelnego Gazety Wyborczej Trójmiasto i moderatora dyskusji) były rankingi uczelni wyższych.

Uczelniany ranking

W rankingu „Perspektyw” Uniwersytet Gdański spadł, przez ostatnie dwa lata, z miejsca piętnastego, na dwudzieste pierwsze. Rektor Gwizdała podkreślał, że nie wszystkie portale są przygotowane, by porównywać uczelnie o odmiennych profilach. Przypominał, że uniwersytet jest młody i wyrósł ze szkół gimnazjalnych. Nie należy go porównywać z politechniką lub uczelnią medyczną. Na koniec powiedział, że zgadza się z umiejscowieniem pomorskiej uczelni w rankingu uniwersytetów (w roku 2016 UG było na ósmym miejscu, dwa lata temu na szóstym).

Rektor Politechniki Gdańskiej stwierdził, że rankingi są opiniotwórcze. Jego uczelnia podwyższyła lokatę z dwudziestego czwartego miejsca (2014) na piętnaste (2016). Profesor Namieśnik z całą stanowczością stwierdził, że politechnika zasługuje na miejsce w pierwszej dziesiątce i obiecał, że temu podporządkuje swoje działania. Dodał, że sukces uczelni budują przede wszystkim dobre nazwiska, które są uczelnianymi lokomotywami.
Rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego może być dumny, ponieważ uczelnia, którą kieruje znajduje się na dziewiątej pozycji. Profesor Gruchała stwierdził, że sukces uczelni odzwierciedla ciężką pracę i wytrwałą aktywność społeczności akademickiej. Gruchała jednak z rezerwą odnosi się do rankingów, które nie są w stanie w pełni ocenić wartości uczelni.
Profesor Jerzy Młynarczyk zdystansował się od rankingów przywołując przykład Oksfordu, który nie potrzebuje porównywać się z innymi uczelniami. Jest na tyle dobrą uczelnią, że wielu jest gotowych wydać 30 tys. funtów na czesne, by tam studiować i spotkać się z czołówką światowych naukowców.

Porównał ranking uczelni do rywalizacji sportowców. Nikt nie wie ile pracy wykonali sportowcy zanim wystartowali oraz z jakiego miejsca startowali.

Nowi rektorzy, nowe priorytety

Rektorzy zapytani o realizację programu wyborczego, odnosili się do infrastruktury, badań naukowych i dydaktyki. Profesor Gruchała (GUMed) powiedział, że jego priorytetem jest jakość kształcenia. Chce, by studenci po opuszczeniu uczelni osiągnęli sukces. Nową inwestycją uczelni jest budowane Centrum Medycyny Nieinwazyjnej.

Rektorzy podczas debaty powoływali się na współpracę uczelni, szukanie wspólnych elementów i wzajemne wspieranie się w projektach, które mogą przynieść sukces. Profesor Gwizdała przypomniał chęć utworzenia, wraz z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i naukowcami z Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego, Wydziału Weterynarii. Prace nad powstaniem nowego wydziału rozpoczną się od listopada. Planowane jest, by weterynaria znajdowała się tymczasowo w starym budynku chemii UG, przy ulicy Sobieskiego. Profesor Janusz Zarębski (rektor Akademii Morskiej w Gdyni) wspominał o uruchomieniu kierunku: Technologie Kosmiczne i Satelitarne, stworzonego przez Akademię Morską, Akademię Wojskową i Politechnikę Gdańską.

Rektor UG powiedział, że jego zadaniem jest to, by potężne budynki wypełnić studentami i naukowcami. Uniwersytet chce zaprosić profesorów wizytujących z zagranicy. Stawia na dydaktykę, naukę i rozwój. Obecnie, zakupiona za 40 mln złotych aparatura badawcza, jest testowana na morzu i niedługo zostanie przekazana uniwersytetowi. Nowe inwestycje obejmą budowę Instytutu Informatyki Stosowanej dobudowanej do Wydziału Matematyki.

Dodatkowo na Wydziale Nauk Społecznych powstanie Laboratorium Produkcji Filmowej i Dokumentalnej. Według relacji rektora UG, centrum powstaje dla każdego, kto chce zająć się produkcją filmową. Profesor Gwizdała powiedział, że chce zadbać również o jakość życia sportowego studentów, więc z tego powodu powstanie stadion na UG.
Rektor Politechniki Gdańskiej stwierdził, że politechnika jest dobrze wyposażona, jeśli chodzi o sprzęt naukowo-badawczy, dlatego nadszedł czas, by zająć się ludźmi. Jego priorytetem jest promowanie naukowców na wysokim poziomie. Planuje wdrożyć szybkie ścieżki awansu. Namieśnik jednoznacznie stwierdził, że nie ma prowadzenia dydaktyki na wysokim poziomie, jeśli jednocześnie nie robi się badań na zaawansowanym poziomie. Jeśli nauczanie jest pozbawione badań naukowych, to można nazwać to rzemiosłem, a nie wysokiej jakości dydaktyką na uczelni wyższej. – Nie może być tak, że dobrze kształcimy, a badania naukowe chcemy postawić na drugim miejscu, bo to się skończy katastrofą – podsumował Namieśnik.

Studia po angielsku

Kolejnym tematem poruszonym podczas debaty, było umiędzynarodowienie uczelni. W dyskusji rektorów podkreślano, że jest to potrzebny, ale też skomplikowany proces. Należy go rozpocząć od przygotowania kadry naukowej, wdrożenia określonych procedur i instrumentów oraz przystosowanie infrastruktury.

Szansą rozwoju w tej dziedzinie, jest możliwość zaproszenia kadry profesorów wizytujących, którzy skończyli 65 lat i kończą działalność na uczelniach wyższych na świecie. Studia w języku angielskim i zagraniczna kadra naukowa, umożliwia nie tylko przyjęcie studentów zagranicznych, ale również przygotowanie polskich studentów do pracy. Powstanie nowych kierunków w języku angielskim jest procesem. Rektor Gruchała przytoczył przykład otwarcia pierwszego roku pielęgniarstwa w języku angielskim, na którym obecnie studiuje 12 studentów. Rozwijanie tego kierunku zajmie co najmniej kilka lat.

Rządowy algorytm

Poruszono problem algorytmów, od których zależne są dotacje przyznawane uczelniom publicznym. Rektor WSAiB (uczelni prywatnej) podkreślał, że jego uczelni nie dotyczą ministerialne wskaźniki, a poziom nauczania i budowanie infrastruktury, obowiązuje go tak samo, jak uczelnie publiczne. Z tego powodu optuje za zrównaniem szans uczelni prywatnych i publicznych.

Rektorzy podkreślali, że zaproponowane przez rząd algorytmy wspierają przyjmowanie dużej liczby studentów na pierwszy rok. Rektor GUMedu podkreślał, że uczelnie medyczne nie mogą kształcić masowo. Jako przykład przywołał łóżko szpitalne, przy którym zmieści się od czterech do sześciu studentów. Zgodnie z propozycją rządową, musiałoby się tam zmieścić dwunastu studentów, co jest niemożliwe, a dodatkowo kształcenie studenta na tym ucierpi.

Gdańska Metropolia

Ostatnie pytania skupiły się wokół współpracy uczelni z miastem. Podkreślano, że mocna uczelnia, to mocna metropolia. Profesor Gwizdała przywołał przykład z Sopotu, kiedy prezydent nie chciał dać uczelni miejsca na rozbudowę, więc uniwersytet zdecydował się wyprowadzić. Podobno, prezydent Sopotu, po przeanalizowaniu za i przeciw zmienił zdanie. Przeliczył, że studenci wydają w sopockich sklepikach i klubach duże pieniądze, więc taka decyzja nie byłaby opłacalna.

Rektor UG został zapytany o grodzenie uczelni. Profesor Gwizdała zarzucił miastu, że pozwala na budowanie pięknych centrów nie dbając o ich użytkowników. Wg rektora miasto nie zabezpiecza miejsc parkingowych. Uniwersytet będzie nadal ogrodzony, ponieważ uczelnia nie chce ponosić kosztów ubezpieczenia parkingów, sprzątania i utrzymania w razie udostępnienia ich wszystkim.

Rektor PG zapytany o linię tramwajową w kierunku Moreny odpowiedział, że ulica Siedlicka należy do kampusu, a wokół niej stoją wydziały z aparaturą laboratoryjną, która nie jest odporna na wstrząsy.
Rektor GUMedu natomiast rozmarzył się i powiedział, że chciałby mieć blisko tramwaj, ponieważ pacjenci mieliby łatwiejszy dostęp do szpitala Akademii Medycznej.

Ponieważ debata odbywała się w gronie mężczyzn, ostatnią poruszoną kwestią był rozwój kariery naukowej kobiet. Rektorzy zgodnie stwierdzili, że odsetek kobiet robiących karierę naukową rośnie, a ich wpływ w latach przyszłych będzie się rozszerzał. Rektor Namieśnik stwierdził, że na Politechnice Gdańskiej wiele wydziałów jest sfeminizowanych (chemia, architektura, zarządzanie). Rektorzy wyrazili nadzieję, że podczas następnej kadencji zasiądzie na ich miejscu kilka rektorek.