Monika Witkowska – Everest. Góra Gór
Wydawnictwo Bezdroża 2013
Ocena: 5/5
Monika Witkowska w swej najnowszej książce zaprasza nas do świata położonego wysoko ponad poziomem morza. Podróżniczka obrazowo przedstawia historię, w której mierzy się z Mount Everestem. Jej dziennik jest wypełniony bardzo osobistymi przemyśleniami o wspinaczce, ale przede wszystkim opisuje realia długich wypraw wysokogórskich.
Pierwsza część zapisków traktuje o przygotowaniach kondycyjnych do wyprawy, ale również o treningu psychicznym. Podróżniczka opisuje proces zbierania horrendalnie dużych pieniędzy, które umożliwiły spełnienie górskiego marzenia. Zwykle himalaiści omijają tę – nie oszukujmy się – zasadniczą kwestię, stwierdzając, że jakoś się udało zgromadzić środki finansowe. Witkowska zaś dokładnie opisuje powagę problemu.
Po części wprowadzającej następuje dziennik wyprawy. Nie jest to tylko punktowy opis wydarzeń, ale szczegółowa narracja o życiu ludzi (tubylców i wspinaczy) będących w ścisłej symbiozie z górami najwyższymi. Witkowska wnikliwie odtwarza wszystkie etapy podróży: trekking, aklimatyzację, zakładanie kolejnych obozów, resty (dni odpoczynku przed kolejnym atakiem), atak szczytowy, zejście ze szczytu do bazy. Pasjonująca opowieść o zdobywania Mount Everestu przeplatana jest historyjkami o autochtonach, partnerach wspinaczkowych, o spotkaniach z ludźmi gór, ale i o tragediach górskich, które mają miejsce praktycznie codziennie. Drobiazgowość Witkowskiej jest w tym przypadku dużym walorem, ponieważ nakreśla czytelnikowi charakter takich wypraw. Dogłębnie przedstawia życie w ekstremalnych warunkach, przez co jest doskonałym źródłem informacji o stosunkowo rzadko opisywanych wyprawach wysokogórskich.
Oprócz tego, w książce pojawia się rozdział zatytułowany „Ciekawostki”. Jest to zbiór informacji, które umożliwiają czytelnikowi poznanie kontekstu różnych wydarzeń relacjonowanych przez narratorkę. Ta cześć jest jakby historią gór w pigułce i razem ze słownikiem oraz opisem ekwipunku (znajdują się na końcu), są małym przewodnikiem, po tej niesamowicie malowniczej części świata. Jest to bardzo rzetelnie opracowane kompendium wiedzy, odpowiadające na pytania, które rodzą się w głowie czytelnika.
Książka jest pięknie wydana i ozdobiona zdjęciami wykonanymi przez podróżniczkę. Prostota języka nadaje dużo autentyczności, tak że łatwo utożsamić się z narratorką historii.
Całkowity zachwyt nad książką likwiduje fragment, który ma być próbą obiektywnego opisu incydentów w Bazie pod Mount Everestem. Jest niepotrzebny, a już na pewno nie jest obiektywny. Moje zastrzeżenia budzi także bardzo komercyjne podejście do wspinaczki, jednak zależy ono od tego, po co jedzie się w góry. Jeśli szczyt jest celem samym w sobie, to nie można mieć zastrzeżeń do podróżniczki. Natomiast jeśli nie chodzi tylko o zdobycie szczytu, należałoby zastanowić się nad sensem komercyjnych wypraw, podczas których na wierzchołek zostaje się praktycznie wprowadzonym przez Szerpów [lud zamieszkujący tamtejsze tereny; przyp. red.].
Wyszukane metafory i romantyczna wizja gór daleka jest od codzienności, z jaką borykają się w Himalajach i Karakorum wspinacze, dlatego tak ważne, żeby nie idealizować rzeczywistości pełnej zimna, adrenaliny i niebezpieczeństwa. Myślę, że celem wydania tego dziennika z podróży było obalenie mitów na temat gór wysokich.
Książka: „Everest. Góra Gór” jest doskonałym opisem podróży z perspektywy kobiecej. Dziennik Moniki Witkowskiej to kompilacja wielkiej pasji do podróżowania, ambicji, aby zdobyć najwyższy szczyt, wnikliwych obserwacji i najciekawszego: plotek o środowisku górskim. Warto przeczytać historię o marzeniu, jakim było zdobycie Mount Everestu.
Fragment:
„, pomyślałam. , zaraz potem nakrzyczałam sama na siebie, dobrze wiedząc, że jeśli nie spróbuję, będę potem tego żałować do końca życia.”
