Manipulacja. Jak jej się oprzeć?
Manipulacja stała się sztuką, bronią i konieczną wiedzą. Niemal w każdej dziedzinie życia, jesteśmy poddawani naciskom.
O co toczy się gra? Zazwyczaj o nasze pieniądze, poparcie i przekonania. O codzienne zwyczaje a przede wszystkim ukierunkowanie naszych pragnień. Manipulacja w wielu dziedzinach jest na tyle silna, że to co uznajemy za naturalny stan rzeczy, bywa efektem szeroko zakrojonych działań jakiejś firmy lub grupy politycznej.
Celem manipulacji może być zmiana naszego stylu życia. W takim przypadku każdy element naszej kultury staje się obiektem manipulacji a jakiekolwiek medium jest użyte do tego celu.
Informacje polityczne
Na szczęście nie jesteśmy bezbronni wobec manipulacji. Choć powstanie nowych mediów dostarcza nowych możliwości tworzenia fikcji, to istnieją skuteczne narzędzia obrony dla poszukujących prawdy.
Podstawową regułą naszego postępowania winno być krytyczne spojrzenie na docierające do nas przekazy. Niezależnie z jakiego dochodzą źródła telewizji czy wypowiedzi w Internecie, nie należy uznawać docierających do nas informacji za prawdziwe bez zastanowienia.
Warto porównywać wiadomości z różnych mediów. Na przykład informacje polityczne z mediów popierających różne stronnictwa. Powstanie Internetu pozwala sprawdzić rzetelność danych w wielu miejscach, a nawet potwierdzić zgodność z prawdą u źródła, tj. u osób lub instytucji bezpośrednio zaangażowanych w dane zdarzenie.
Kolejnym elementem świadomego podejmowania decyzji jest cierpliwość. Zbyt szybkie zakupy opierają się zazwyczaj na emocjach, niż na realnych argumentach. Wystarczy przespać się z decyzją, żeby była bardziej racjonalna. Przykładem mogą być promocje typu tylko dziś, które mają zachęcić do podjęcia szybkiej, ale niekoniecznie dobrej decyzji. Kupuje się, bo jest tanio, choć zakup nie wynika z rzeczywistej potrzeby.
Można łatwo zapoznać się z podstawowymi regułami perswazji. Dzięki poznaniu zasad wpływu na ludzi możemy lepiej rozpoznawać manipulacje wokół siebie. Na rynku jest wiele popularnonaukowych książek poświęconych perswazji i manipulacji. Warto się z nimi zapoznać, żeby zdobyć podstawową wiedzę na ten temat.
Zdrowy rozsądek jest najskuteczniejszy w obronie przed manipulacją. Ilość otaczających nas przekazów nie zwalnia z obowiązku myślenia. Jeśli chcemy podejmować właściwe decyzje, powinniśmy zwracać szczególną uwagę na to, jaki wpływ próbuje się na nas wywrzeć i traktować docierające do nas informacje z dużym dystansem.
Michał Mietliński
