Monika Chojnacka – Budapeszt i Balaton. Travelbook
Wydawnictwo Bezdroża
Kraków 2014
Ocena: 4+/5
Nakładem wydawnictwa Bezdroża ukazała się seria wydawnicza Travelbooków – poręcznych, niewielkich przewodników, estetycznie wykonanych, odsłaniających sekrety trzydziestu jeden zakątków różnych części świata. Monika Chojnacka, znawczyni języka węgierskiego, kulturoznawca i pasjonatka podróży po Europie Środkowej i Wschodniej, oprowadza po jednej z najpiękniejszych stolic Europy.
Przewodnik podzielony jest na kilka części, dzięki czemu zostały rozdzielone informacje praktyczne i te związane bezpośrednio ze zwiedzaniem. Na skrzydłach książki umieszczony jest schemat sieci linii metra oraz mapa centrum Budapesztu z zaznaczonymi planami tras, które opisane są w przewodniku. Mapa ta, jest bardzo poglądowa i nawet w połączeniu z nieco dokładniejszymi powiększeniami tras, znajdującymi się wewnątrz książki, nie jest w stanie zastąpić dokładnej, tradycyjnej mapy.
Część zatytułowana „Przed wyjazdem” z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom konkretnych informacji. Autorka dzięki zebraniu szczegółowych wiadomości (m.in. są to ceny biletów komunikacyjnych, dane teleadresowe ambasady, numer do ogólnokrajowej pomocy drogowej) ułatwia nam zaplanowanie podróży od wyboru odpowiedniej pory roku na wyjazd, po wskazanie jakie pamiątki warto ze sobą przywieźć. Dużą wartość stanowią węgierskie tłumaczenia obok polskich nazw miejsc czy przedmiotów. Dzięki temu wiemy jakim typem restauracji jest étterem oraz jak poprosić o znaczek (bélyeg) na pocztówkę. Niestety autorka nie wszędzie stosuje tę zasadę i brakuje spisu węgierskich wyrażeń zebranych w jednym miejscu przewodnika.
Travelbook to także historia kraju, opis społeczeństwa i tamtejszej kultury w pigułce. Dwudziestostronicowy rozdział zatytułowany „Informacje krajoznawcze”, pisany stylem charakterystycznym dla przekazywania ciekawostek, przybliża mentalność mieszkańców jak i pozwala lepiej zrozumieć zabytkową część miasta. Znajdziemy tu także najwięcej wtrąceń w postaci tabelek zawierających na przykład różne kalendaria.
Przewodnik oferuje siedem tras wycieczek po najważniejszych miejscach Budapesztu oraz część „Budapeszt inaczej” proponującą wyprawy do jaskiń, na Górę św. Jana, do kąpielisk i Tropicarium. Rozdział „Zwiedzanie Budapesztu” kończy spora tabela, w której zebrano praktyczne informacje dotyczące konkretnych miejsc noclegowych oraz wyżywienia. Na końcu przewodnika przedstawione są miasta znajdujące się nad zakolem Dunaju oraz wokół Balatonu. Ich krótkie charakterystyki oraz wyróżnione w tekście śródtytuły „Warto zobaczyć”, w telegraficznym skrócie opisują alternatywne sposoby na spędzenie czasu na Węgrzech.
Na pochwałę zasługuje graficzna oprawa przewodnika. Zdjęcia i mapki bardzo dobrze współgrają z tekstem i nie czynią go nieczytelnym, stanowią właściwe dopełnienie treści. Na początku każdej trasy w kolorze czerwonym zapisane są główne punkty na szlaku, które również w tej samej formie pojawiają się jako śródtytuły w tekście. Wytłuszczono także nazwy ważniejszych miejsc, a niektóre z nich uzupełniono o praktyczne informacje (adres, godziny otwarcia, cennik, strona internetowa). Takie zabiegi sprawiają, że bardzo szybko jesteśmy w stanie wyszukać wzrokiem potrzebne wiadomości. Za minus przewodnika można uznać język, który dla przeciętnego człowieka, nieznającego się na historii sztuki, może być czasami zbyt trudny. Sporo miejsca autorka poświęca też na dogłębną analizę architektury i sztuki.
Travelbook to idealna pozycja dla niekoniecznie doświadczonych, samodzielnie planujących wycieczki podróżników. Gabaryty przewodnika, jego przejrzystość, przystępna zawartość i niska cena zachęcają do sięgnięcia właśnie po tę pozycję. Warto więc przed wakacjami zwrócić uwagę na propozycje tej serii wydawniczej.
Wybrane fragmenty:
„Dominującym typem restauracji w Budapeszcie (étterem, vendéglő) są lokale w stylu magyaros, gdzie wystrój, kuchnia i zastawa mają kojarzyć się gościom z tym, co „typowo węgierskie”, a więc z życiem na puszcie, pasterstwem, papryką i czardaszem. Tego ostatniego w każdej szanującej się restauracji magyaros wygrywać będzie cigány zenekar, czyli cygańska kapela. W mniej zobowiązujących lokalach to, co „typowo węgierskie”, sprowadza się do obrusa w czerwoną kratkę, szarmanckiej, wąsatej i pozdrawiającej panie nieśmiertelnym: kezét csókolom („całuję rączki”) obsługi oraz zaświadczających o węgierskiej gościnności olbrzymich porcji.”
„Międzynarodowy port lotniczy Ferihegy (www.bud.hu) leży po peszteńskiej stronie w odległości ok.20 km od centrum i ma dwa terminale: Ferihegy 1 i Ferihegy 2 (A i B). Z lotniska można się dostać do miasta autobusem nr 200E, który dojeżdża do stacji kolejowej Ferihegy (połączenie z dworcem Nyugati), taksówką (nie poleca się, chyba że z korporacji) lub specjalnym Airport Minibusz (www.airportshuttle.hu), który do centrum miasta dowiezie pasażerów za 3200 Ft/os. Biuro formy na lotnisku otwarte jest codziennie w godz. 5.00-1.00. Możliwe jest też zamówienie minibusu w drodze powrotnej, trzeba tylko odpowiednio wcześnie poinformować o drodze i czasie przejazdu na lotnisko.”
