Solidarność to sztuka
Pracownia rzeźby Zbigniewa Maleszewskiego na warszawskiej Starówce przy ul. Bugaj 15/17 to nie tylko miejsce magiczne, w którym tworzył wybitny rzeźbiarz, architekt i filozof, były żołnierz AK, lokacja wielu produkcji filmowych m.in. „Sztuki Kochania”, ale także tajna drukarnia z okresu Solidarności, która mieściła się w piwnicy należącej do tego niezwykłego lokalu.
Aby uczcić historię Pracowni oraz jej zmarłego rok temu Twórcę, Fundacja na Rzecz Rzeźby Polskiej zaprasza 5 lipca o godz. 19.00 na wernisaż wystawy “Solidarność to sztuka”.
Zaprezentowane zostaną oryginalne przedmioty związane z funkcjonowaniem drukarni oraz proces tworzenia wydawnictw drugoobiegowych. Wyeksponowane będą także znaki wydawnicze oraz swoista estetyka bibuły, nierozłącznie związane także z dostępnymi technikami powielania, oryginalne druki powielane w tym miejscu, zarówno periodyki, jak i druki ulotne oraz literatura polska i światowa z peerelowskiego indeksu.
Oprócz wystawy odbędzie się również prezentacja multimedialna na baize materiału, w którym o funkcjonowaniu drukarni opowiada sam Zbigniew Maleszewski oraz jej twórcy Szymon Dederko i Stefan Rutkowski.
W ramach wystawy zostanie również pokazany film “100 metrów od Zamku” autorstwa Mikołaja Pazio i Marcina Kopcia, przedstawiającego postać rzeźbiarza i artysty Zbigniewa Maleszewskiego. Film otrzymał II miejsce dla najlepszego dokumentu w konkursie filmowym ZABYTKOMANIA.
Gdzie?
W otoczeniu niezwykłej pracowni Zbigniewa Meleszewskiego, rzeźbiarza, architekta, filozofa, wolnego ducha.
Pracownia jest wspaniale zachowanym przykładem wnętrz z lat 60′ w kamienicy będącej częścią odbudowywanego Starego Miasta. To wysokie, ponad sześciometrowe pomieszczenie z antresolą, okazałą biblioteką, zbiorami kolekcjonerskimi sztuki, rzemiosła artystycznego, militariów, okazów geologicznych, przyrodniczych jest świadkiem całej powojennej historii Warszawy wraz ze zbiorami sięgającymi XVIII wieku.
W piwnicy należącej do tego lokalu mieściła się w latach 80′ tajna drukarnia Solidarności. Zachował się z tych czasów sprzęt drukarski oraz „bibuła” drukowana w tej drukarni.
O czym?
O tym, że sztuka to okno na świat, ale jednocześnie przestrzeń wolności nawet w świecie zniewolonym. O życiu niezwykłego człowieka opowiadającego przez kilkadziesiąt lat za pomocą dłuta i kamienia o harmonii natury i rytmu miasta, o historii czasu i historii miejsca.
O solidarności i Solidarności, o patriotyzmie, który nie polega na krzyku, tylko robieniu tego, co słuszne w godzinie próby. O kreatywności polskiej, wyjątkowej w skali świata.
Dla kogo?
Dla ludzi szukających autentyczności w zalewie sztucznych kreacji marketingowych. Dla mieszkańców Warszawy zainteresowanych twórczą atmosferą. Gotowych na zainspirowanie.
Dla turystów szukających w stolicy miejsc nieszablonowych, nieodkrytych, prawdziwych.
Jak wyglądała podziemna drukarnia Solidarności?
Zaprezentowane zostaną oryginalne przedmioty związane z funkcjonowaniem drukarni oraz proces tworzenia wydawnictw drugoobiegowych. Wyeksponowane będą także znaki wydawnicze oraz swoista estetyka bibuły, nierozłącznie związane także z dostępnymi technikami powielania.
Co w niej drukowano?
Wyeksponowane zostaną oryginalne druki powielane w drukarni, zarówno periodyki, jak i druki ulotne oraz literatura polska i światowa z peerelowskiego indeksu.
Co za to groziło?
Wprowadzenie do obiegu druków nielegalnych spotykało się z represjami ze strony władz, z internowaniem włącznie w okresie stanu wojennego. Stąd też drukarnia była dobrze zakonspirowana i ukryta, o czym także traktować będzie część wystawy. Nie bez znaczenia była w tym kontekście AK-owska przeszłość i doświadczenie konspiracyjne właściciela piwnicy – Zbigniewa Maleszewskiego.
O fenomenie wydawnictw drugiego obiegu w Polsce.
Choć nie zawsze były to nielegalne wydawnictwa to jednak drugi obieg funkcjonuje w Polsce od wieku XIV. Dopiero czasy cenzury zrównały wydawnictwa nielegalne z wystąpieniami przeciw reżimowi, a w obawie przed represjami sprowadzono wydawnictwa do zakonspirowanego podziemia.
Historia prawdziwej drukarni w piwnicy u Zbyszka.
Kto i kiedy ją stworzył, w jaki sposób ją zakonspirowano, co w niej drukowano i jakimi metodami – o tym opowie osobny dział wystawy.
Wewnątrz subtelna i nastrojowa opowieść wizualno – dźwiękowa wprowadzająca widza w atmosferę warszawskiej bohemy artystycznej, historii miejsca i historii miasta widzianego z okien pracowni.
Otoczenie pracowni było miejscem, w którym artysta realizował swoisty performance – rzeźbił na oczach przechodzących warszawiaków i turystów.
Nawiązujemy do tego twórczego aktu poprzez wieczorne spotkania ze sztuką. Sztuką przekraczającą gatunkowe granice, rozumianą jako eksterytorialną przestrzeń aktywności twórczej. Wśród plenerowej galerii rzeźb o nazwach nawiązujących do metafizycznych zagadek bytu odbywać się będą wydarzenia nieoczekiwane i nieoczywiste.
Organizatorzy:
Fundacja na Rzecz Rzeźby Polskiej im. Zbigniewa Meleszewskiego
Twórcza 10 / tworcza10.pl