Lato w mieście? Spędź je aktywnie!

Na przykład na spacerach po niecodziennych zakątkach Gdańska. Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki, czyli mieszkańcy i pasjonaci dzielnic pokazują najciekawsze miejsca, opowiadają nieznane historie i zabierają w nieodkryte rejony Zaspy, Biskupiej Górki, Dolnego Miasta, Nowego Portu, Oruni, Oliwy i Wyspy Sobieszewskiej. Alternatywne wycieczki są bezpłatne i odbywają się kilka razy w tygodniu w każdej z dzielnic. Szczegóły: www.ikm.gda.pl/lokalniprzewodnicy.

Z Lokalnym Przewodnikiem lub Przewodniczką można poznać codzienne życie dzielnicy, historie z dzieciństwa, burzliwe losy przed i powojenne danych miejsc. Wycieczki z miłośnikami dzielnic, pasjonatami Gdańska, są świetnym sposobem na spędzenie lata w mieście. Alternatywne spacery są bezpłatne, a ich organizatorem jest Instytut Kultury Miejskiej.

Lokalni zapraszają m.in. do Nowego Portu położonego nad kanałem Martwej Wisły. – Czasem wydaje się, że czas się tutaj zatrzymał. Czuć to zwłaszcza w starej części dzielnicy, w której znajduje się całe bogactwo architektury przełomu XIX i XX wieku – strzelista secesja, czerwona cegła, z której budowano robotnicze kamienice, i domy z pruskiego muru. Wystarczy jednak pójść krok dalej, aby zmieniła się epoka historyczna – oto potężny budynek dawnego Morskiego Domu Kultury, przykład architektury socrealistycznej, jeden z niewielu w Gdańsku – opowiada Katarzyna Werner, Lokalna Przewodniczka po Nowym Porcie. | Nowy Port: środy godz. 17.30, soboty godz. 12.00. Start: przed dawnym Morskim Domem Kultury, ul. Marynarki Polskiej 15

Na spacer można wybrać się także po Biskupiej Górce. Intrygują tam pozostałości niemiecki napisów na kamienicach. – Tajemnicza nazwa restauracji Zum Schwarzen Meer, która znajdowała się w budynku z numerem 4, wiąże się z położonym niedaleko małym wyrobiskiem gliny, gdzie zbierająca się woda miała czarny kolor. W związku z tym mieszkańcy chętnie się chwalili, że tylko z ich miejsca zamieszkania widać dwa morza: Bałtyckie i Czarne – mówi Ryszard Kopittke, przewodnik po Biskupie Górce. | Biskupia Górka: poniedziałki i środy, godz. 17.30, soboty o godz. 12.00. Start: ul. Menonitów 2, przy Kościele Zielonoświątkowym.

Orunia to dzielnica, do której dawniej docierały tramwaje. – Trasa szóstki rozpoczynała się przy dzisiejszej ulicy Bogusławskiego, a po drodze znajdowały się cztery mijanki. Co pozostało po dawnych tramwajach? Na Gościnnej wśród drzew można odszukać resztki dawnego peronu. Tramwaje pozostały też w pamięci oruniaków. Wspominana jest jazda „na winogrono” – taką figurę tworzyła grupa pasażerów. Jeden łapał się drugiego i niczym wielka kiść jechało towarzystwo przez miasto. Upowszechniło się powiedzenie „piszczysz jak szóstka na zakręcie”, gdyż wagony na zakręcie przy kościele na Gościnnej charakterystycznie zgrzytały – przypomina Lucyna Korytkowska, Lokalna Przewodniczka po Oruni. | Orunia: wtorki godz. 17.30, soboty godz. 12.00. Start: przed Kawiarnią Kuźnia ul. Gościnna 10 (przystanek ZTM: Gościnna).

Nieopodal Głównego Miasta, idąc dalej za Zielony Most i Most Stągiewny, znajdziemy Dolne Miasto. – Nazywane było Amsterdamem Północy, dzielnicą fabrycz- nych kominów czy też miejscem, gdzie niejedno życie uratował profesor Zdzisław Kieturakis. Spacer najlepiej rozpocząć od głównej ulicy, która przed II wojną światową nazywała się zupełnie inaczej niż teraz. Uwagę może przyciągnąć charakterystyczny biały gmach w kształcie łuku albo duży kompleks budynków, w których produkowano kiedyś broń. Znajdziemy tu również Belweder – jedyną w tym rejonie pozostałość po fundacji Abegga – opowiada Jacek Górski, Lokalny Przewodnik oraz prezes Stowarzyszenia Opowiadaczy Historii Dolnego Miasta w Gdańsku. | Dolne Miasto: wtorki i czwartki o godz. 17.30, niedziele o godz. 12.00. Start: Stągwie Mleczne, ul. Motławska 14.

W Oliwie można wybrać się do Parku, ale również zanurzyć w urokliwych uliczkach. – Podczas spacerów opowiadamy o mieszkańcach z różnych epok. Zatrzymujemy się przed budynkami związanymi z losem oliwskich Kaszubów i przypominamy nie tylko Antoniego Abrahama z ulicy Czyżewskiego, ale również rodzinę Maciejewskich i Tejkowskich z Kaprów oraz Alfa Liczmańskiego i członków jego drużyny harcerskiej. Opowiadamy o tych, którzy projektowali willowe osiedla i potem je zamieszkiwali, jak Kurt Arnheim, o artystach Reinholdzie Bahlu, Irenie Jarockiej czy profesorach Wyższej Szkoły Technicznej – Alfredzie Kalähne i jego żonie Annie. Pomimo administracyjnej przynależności do Gdańska od 1926 roku, dzielnica zachowała swoją odrębność i warto poczuć ten klimat – zachęca Grażyna Niemyjska, Lokalna Przewodniczka po Oliwie. | Oliwa: środy i piątki godz. 17.30, niedziele godz. 12.00. Start: przed Oliwskim Ratuszem Kultury, ul. Opata Jacka Rybińskiego 25.

Kolekcja Malarstwa Monumentalnego na Zaspie to zintegrowana galeria składająca się z 59 wielkoformatowych murali na ścianach szczytowych bloków oraz 19 aranżacji wejść do klatek. Stworzyły ją: Festiwal Monumental Art, Gdańska Szkoła Muralu oraz Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki – trzy powiązane z Zaspą projekty, prowadzone przez Instytut Kultury Miejskiej. To z Lokalnymi najlepiej poznać historie stojące za poszczególnymi muralami, dzieje osiedla i jego wyjątkową architekturę. – Fontanna szczęścia brazylijskiego artysty Prozaka przy bloku Pilotów 14a jest najbardziej pracochłonnym muralem w całej Kolekcji. Prozak potrzebował trzydziestu kilku kolorów i mnóstwo czasu, by namalować pracę w duchu improwizacji. W walce z nieubłaganie umykającym czasem pomocni okazali się mieszkańcy Pilotów, którzy odpowiedzialni są za pojedyncze plamy koloru w dolnej części ściany – wspomina Jarek Orłowski, Lokalny Przewodnik po Zaspie i autor jednej z plam. | Kolekcja Malarstwa Monumentalnego na Zaspie: wtorki i czwartki godz. 17.30, soboty o godz. 13.00. Start: Plama GAK, ul. Pilotów 11.

Wyspa Sobieszewska została dzielnicą Gdańska w 1973 roku. To wyjątkowy obszar, na którym króluje przyroda. Znajdują się tu dwa rezerwaty przyrody – Mewia Łacha i Ptasi Raj. Na spacerach poznajemy morski charakter wyspy i jej zakamarki spacerując po porcie w Świbnie, centrum Sobieszewa czy Górkach Wschodnich. Każda z tras Lokalnych Przewodników jest inna i opowiada o innej części dzielnicy. Coś dla siebie znajdą zarówno miłośnicy przyrody, jak i osoby zafascynowane historią, rozwojem rybołówstwa i osadnictwa na Wyspie Sobieszewskiej czy poszukiwaniem bursztynu. Wyspa Sobieszewska: w lipcu wtorki o godz. 18.00, soboty godz. 17.00; w sierpniu wtorki i czwartki godz. 17.30, soboty godz. 17.00, Start: w zależności od trasy spaceru.

Organizator: Instytut Kultury Miejskiej, instytucja kultury Miasta Gdańska.

Szczegóły: www.ikm.gda.pl/lokalniprzewodnicy.

 Partnerzy w dzielnicach: Plama GAK, Stowarzyszenie Biskupia Górka, Opowiadacze Historii Dolnego Miasta w Gdańsku, Od Wyzwolenia do Wolności, Stacja Orunia GAK, Stowarzyszenie Wspólnota Gdańska, Wyspa Skarbów GAK

Patroni medialni: Gazeta Wyborcza Trójmiasto, ibedeker.pl, Poznaj Świat, Radio Gdańsk, Trójmiasto.pl.

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu Kultura Dostępna.