Komunikatory wczoraj i dziś

Komunikatorów używa każdy z nas, aby rozmawiać z bliskimi i znajomymi wszędzie tam, gdzie mamy dostęp do Internetu. Ale czy obecne komunikatory są tymi samymi, których używaliśmy pięć czy sześć lat temu? Skąd się wzięły? Jak działały kiedyś? Jak wyglądają teraz?

Na początku komunikatory internetowe wyglądały inaczej niż obecnie. Prototypem, używanym w latach osiemdziesiątych na dużą skalę, był Unixowy program Talk, wykorzystywany głównie w uczelniach do komunikowania się pomiędzy studentami i pracownikami. Umożliwiał on wysyłanie wiadomości pomiędzy dwoma, lub więcej, użytkownikami podłączonymi do tego samego serwera. Aplikacja ta działała w wierszu poleceń i, jako taka, do dziś jest używana wśród administratorów serwerów.

Tymczasem, do roku 1996, powstawały głównie fora dyskusyjne oraz programy czatowe takie jak IRC, lecz pierwszym komunikatorem, przypominającym nasze dzisiejsze (pracującym w trybie graficznym), był ICQ, udostępniony w listopadzie 1996 roku, w maju 1997 roku posiadający 850 tys. użytkowników na całym świecie.

Znanym, polskim prekursorem w komunikacji internetowej jest Gadu-Gadu, udostępnione w sierpniu 2000 roku na początku tzw. boomu internetowego. Pierwszego dnia program ten posiadał już ponad 10 tys. zarejestrowanych użytkowników, co z kolei pokazało innym firmom, że rynek internetowy potrzebuje tego typu usług. Dlatego niecały rok później powstał komunikator Tlen.

Dziś najczęściej używane przez Polaków są: Gadu-Gadu ̶ około 6 mln użytkowników, Skype ̶ 5 mln oraz Tlen   ̶ 1,5 mln. Jednak nie wszyscy użytkownicy tych sieci korzystają ze standardowych komunikatorów, ale wybierają bardziej rozbudowane multikomunikatory np. AQQ czy Konnekt.

Multum znaczy dużo

Multikomunikator bowiem, w przeciwieństwie do zwykłego komunikatora, posiada możliwość łączenia protokołów komunikacji, czyli pozwala w jednym programie korzystać m.in. z takich sieci jak Gadu-Gadu, Tlen, ICQ, GTalk, Skype, Jabber, MSN, AIM czy IRC.

Możliwości obecnych (multi)komunikatorów są oszałamiające i pozwalają nam na m.in.: wysyłanie SMSów, przesyłanie emotikonek, transfer plików, czatowanie, rozmowy głosowe, wideo rozmowy, słuchanie radia. Większość omawianych programów posiada także możliwość rozbudowy poprzez pluginy ̶ dodatki, dzięki którym możemy nadawać im taką funkcjonalność, jaką potrzebujemy np. dołączyć obsługę poczty elektronicznej. Mimo to najczęściej z tego nie korzystamy, wybierając inne, wyspecjalizowane programy. Pozostałe dodatki przeważnie możemy wyłączyć zarówno przed instalacją samego komunikatora, jak i po niej, choć w wypadku Gadu-Gadu wszystkie przyciski pozostaną nawet wtedy, gdy nie zainstalujemy opcji słuchania radia czy oglądania telewizji.

Istnieją również (multi)komunikatory do systemów operacyjnych Linux i Mac OS. Oba obsługują uniwersalne aplikacje Skype i Tlen. Ponadto znanymi (multi)komunikatorami na Linuksa są m.in. Kadu, Pidgin, Psi. Na Mac OS możemy użyć takich aplikacji, jak Kadu, Fire, Adium X.

Wygoda

Nowością są mobilne odpowiedniki (multi)komunikatorów na telefony komórkowe, za pomocą których możemy być w kontakcie ze znajomymi. Wszystko to dzięki nowoczesnym telefonom i smartfonom, posiadającym wbudowane urządzenia Wi-Fi, modemy GPRS i UMTS, dzięki którym mogą łączyć się z Internetem. Urządzenia te mają zainstalowane systemy operacyjne (iPhone OS, Android, Symbian, Windows Mobile), mające takie same możliwości jak obecne komputery. Oprócz oficjalnych, mobilnych wydań komunikatorów, tj. Gadu-Gadu, mTlen czy Skype Lite, dostępne są również ich alternatywne wersje m.in. Fring, Nimbuzz, Palringo, IM+, Bombus, Papla, PocketGadu. Jak widać mobilnych komunikatorów jest nie mniej niż tych, stworzonych na nasze poczciwe komputery.

Zabić reklamę

Zapewne niejednemu z nas dały się we znaki reklamy wyskakujące z okna komunikatora. Patrząc od strony producenta, to, co uciążliwe zwłaszcza w Gadu-Gadu i Tlenie, daje środki na rozbudowę i ulepszenie usług, dzięki którym użytkowanie staje się wygodniejsze i bezpieczniejsze. Jednak coraz częściej wybieramy alternatywne multikomunikatory, również ze względu na brak zbędnych dodatków. Kłopotu z reklamami możemy się pozbyć ponadto za pomocą programów GG Banner Killer oraz Tlen Banner Killer, lecz nie jest to zabieg do końca legalny. Oba te programy naruszają bowiem warunki korzystania z wymienionych komunikatorów, a co za tym idzie, w świetle prawa, użytkując je, stajemy się piratami.

Komunikatory internetowe ewoluowały razem z możliwościami technicznymi i w dalszym ciągu ewoluują. Jak będą wyglądać za parę lat? Czy w ogromie dodatków i ulepszeń nie zatracą swojej podstawowej funkcji? To wszystko będzie zależeć od naszych potrzeb, bo na te producenci zwracają największą uwagę.

DODATKI:

Wiersz poleceń (ang. Command Line Interface, CLI), to jeden z najczęściej spotykanych sposobów interakcji człowieka z komputerem, gdzie użytkownik komunikuje się za pomocą klawiatury, wpisując komendy.

Tryb graficzny wykorzystuje kartę graficzną do wyświetlania graficznego pulpitu i okienek. Jest to obecny wygląd systemów operacyjnych.

Protokoły komunikacyjne to zbiór ścisłych reguł (standardów) i kroków postępowania, które są automatycznie wykonywane przez urządzenia komunikacyjne, w celu nawiązania łączności i wymiany danych.

GPRS (General Packet Radio Service) – technologia stosowana w sieciach GSM do pakietowego przesyłania danych. Oferowana w praktyce prędkość transmisji rzędu 30–80 kb/s umożliwia korzystanie z Internetu lub z transmisji strumieniowej audio/wideo.

UMTS (ang. Universal Mobile Telecommunications System, pol. Uniwersalny System Telekomunikacji Ruchomej) – najpopularniejszy obecnie standard telefonii komórkowej trzeciej generacji. Sieci budowane na bazie tego standardu oferują swoim użytkownikom możliwość wykonywania połączeń głosowych, wideorozmów, wysyłania wiadomości tekstowych oraz przesyłania danych. Użytkownicy mogą uzyskać transfer z przepływnością 14,6 Mbit/s podczas wysyłania informacji i 7,2 Mbit/s podczas odbierania danych.