Czy miejsce uczelni w rankingu ma znaczenie?
“Najlepszy uniwersytet według…” – kto choć raz nie spotkał się z tym określeniem przeglądając strony internetowe interesujących nas uczelni.
Które rankingi uniwersyteckie uznawane są za najbardziej obiektywne i jak z nich korzystać przy wyborze studiów w Polsce i za granicą nie wpadając w pułapkę rankingozy?
Dla 34 proc. studentów i studentek planujących edukację za granicą miejsce uczelni w rankingu jest drugim, po kosztach czesnego, najważniejszym czynnikiem branym pod uwagę przy wyborze studiów. Zestawień najlepszych uczelni jest wiele – niektóre bywają stronnicze, inne niezależne. Często różnią się one od siebie kryteriami i kategoriami wyboru. Którymi z nich warto się kierować nie popadając w rankingozę?
QS World University Ranking jako światowy wyznacznik
Jednym z najpopularniejszych rankingów uniwersyteckich na świecie jest QS World University Rankings, opracowywany rokrocznie przez firmę analityczną Quacquarelli Symonds (QS).
https://www.topuniversities.com/qs-world-university-rankings
Jego metodologia objęła w 2023 roku 9 wskaźników:
- reputację uczelni w środowisku akademickim,
- reputację uczelni wśród pracodawców,
- stosunek liczby wykładowców do liczby studentów,
- liczba cytowań przypadająca na naukowca,
- udział nauczycieli zagranicznych,
- udział studentów z zagranicy,
- wskaźnik zatrudnienia absolwentów oraz ich dochodów,
- poziom umiędzynarodowienia sieci badawczej,
- oraz zrównoważony rozwój.
Nieprzerwanie od kilku lat pierwsze miejsce w rankingu zajmuje Massachusetts Institute of Technology (MIT).
Zestawienie publikowane jest co roku w czerwcu na stronie internetowej Top Universities, która w 2019 roku była odwiedzana 149 milionów razy, co czyni QS World University Ranking najczęściej przeglądanym rankingiem uniwersyteckim w internecie.
– Warto zwrócić uwagę na kryteria, które najbardziej nas interesują. W rankingu QS ciekawym i istotnym elementem jest “reputacja pracodawcy” oceniająca uczelnie na podstawie tego, jak pracodawcy postrzegają jej absolwentów, czy są one dla nich dobrym źródłem pracowników – mówi Krzysztof Leitgeber, Premium Education Consultant w Elab Education, polskiej firmie pomagającej studentom w aplikacji na uczelnie zagraniczne.
Lokalne Perspektywy
Choć QS World University Ranking pozwala nałożyć filtr na wyniki i wyszukać najlepsze uczelnie według regionu lub kraju, w Polsce największą popularnością cieszą się rankingi publikowane każdego roku na portalu Perspektywy.
W zestawieniu, które pojawia się po zakończeniu egzaminów maturalnych, można znaleźć nie tylko listę najlepszych uczelni ogółem i w różnych dziedzinach nauki, ale także rankingi szkół średnich z podziałem na licea i technika.
W rankingu uczelni wyższych, instytucje oceniane są według siedmiu kryteriów o różnej wadze:
- efektywność naukowa,
- potencjał naukowy,
- umiędzynarodowienie studiów,
- prestiż,
- absolwenci na rynku pracy,
- warunki kształcenia,
- innowacyjność.
Od lat o prowadzenie w rankingu rywalizują między sobą Uniwersytet Warszawski i Jagielloński.
W 2023 uczelnie te uplasowały się ex aequo na pierwszym miejscu w ogólnym zestawieniu najlepszych polskich uniwersytetów. Z kolei w kategorii Uczelnie Niepubliczne niezmiennie przoduje Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie.
Istnieją również rankingi tworzone tylko dla wybranych kierunków. Przykładem może być zestawienie Financial Times, uwzględniające wyłącznie kierunki związane z biznesem i ekonomią. Przez wielu studentów, pracowników akademickich oraz pracodawców uznawany jest on często za bardziej rzetelny i wiarygodny w tej dziedzinie.
Miejsce w rankingu czy inne kryteria?
Rankingi uniwersyteckie nie zawsze są najlepszym źródłem informacji o poziomie uniwersytetu. Często zdarza się, że uczelnie wyspecjalizowane w danej dziedzinie – m.in. medyczne czy ekonomiczne – nie są w nich ujęte bądź zajmują odległe miejsca, ponieważ mają mniej wydziałów i absolwentów.
Miejsce uczelni w rankingu przedmiotowym czy uniwersyteckim może pomóc w obraniu właściwej ścieżki edukacyjnej, jednak nie powinno być jedynym czynnikiem branym pod uwagę przy wyborze studiów.
– Absolwenci i absolwentki szkół średnich powinni przede wszystkim kierować się swoimi zainteresowaniami, zastanowić się, jaką dziedzinę wiedzy chcieliby zgłębiać podczas studiów. Dużą rolę dla przyszłych studentów i studentek odgrywają również zaplecze dydaktyczne uniwersytetu oraz jego rozpoznawalność. Dla kandydatów i kandydatek istotnym czynnikiem jest sytuacja w kraju, w którym chcieliby podjąć studia – warto wziąć pod uwagę koszty życia oraz możliwości rozwoju zawodowego w trakcie oraz po ukończeniu studiów. Osoby planujące wyjazd na wymianę czy staż za granicę powinny wcześniej sprawdzić, z jakimi szkołami dana uczelnia ma podpisane umowy – dodaje Krzysztof Leitgeber.
Na jakie rankingi uważać?
Nie każdy ranking stanowi dobry wyznacznik dla przyszłych studentów i studentek. Przeglądając zestawienia najlepszych uczelni warto zwrócić uwagę na przyjętą w nich metodologię – zdarza się, że kryteria rankingu są subiektywne, co może znacznie zniekształcić wyniki.
Kandydaci i kandydatki na studia powinni również sprawdzić, kto sporządził dany ranking oraz kto i gdzie go opublikował. Warto korzystać z rankingów przygotowanych przez renomowane instytucje, by mieć pewność, że zestawienie jak najlepiej odzwierciedla rzeczywistość i bazuje na rzetelnych, sprawdzonych danych.
Uczniowie i uczennice, którzy nie są jeszcze pewni, jaką ścieżkę kariery obrać, mogą skorzystać z bezpłatnej konsultacji online lub stacjonarnie w biurze Elab Education. W ramach współpracy z kandydatami i kandydatkami na studia Elab Education oferuje również diagnostykę i analizę zainteresowań oraz mocnych stron przyszłych studentów i studentek. Na podstawie tych informacji sporządzany jest raport uczelni pasujących do profilu kandydata czy kandydatki.