Zaginiony student – co zrobić, jak reagować, gdzie szukać?

8 lutego, w nocy z piątku na sobotę zaginął młody mieszkaniec Gdańska, Mateusz Willow Różański. Po raz ostatni widziany był przez kolegów z pracy, z którymi spędzał czas w jednym z gdańskich pubów. Pożegnał się z nimi i poszedł na taksówkę. Do domu jednak nie wrócił.

Rodzina Mateusza już następnego dnia przystąpiła do poszukiwań zaginionego, organizując szeroką akcję informacyjną w lokalnych mediach oraz tworząc stronę na Facebooku.
Możliwości tej platformy przyczyniły się do szybkiego nagłośnienia akcji. 10 lutego w godzinach wieczornych bliscy Willowa na terenie Gdańska rozwiesili plakaty, prosząc tym samym o udział i wsparcie. Niestety tego samego dnia około godziny dwudziestej w kanale Raduni zostało znalezione ciało Mateusza – niedaleko miejsca, w którym ostatni raz był widziany.

Udostępnię, to pomogę

Ogromny wzrost popularności serwisów społecznościowych zapoczątkował wiarę, że poprzez powielanie i dystrybuowanie informacji w ich obrębie możemy zmienić świat na lepsze. Szybkość przekazywania treści oraz możliwość ich kopiowania, jakie dają te serwisy, tworzą narzędzie o potencjalnie potężnej sile oddziaływania, ale też o dużej niestabilności.
Wpływają na nią ludzkie zachowania i emocje – niezwykle silne w przypadku czyjegoś zaginięcia.

Niepowodzenia w pracy i życiu osobistym, problemy tajone przed bliskimi. Czasem wypadek, zbieg niesprzyjających okoliczności, działanie osób trzecich. Choć powody zaginięć są różne, a każdy przypadek jest inny, to najbliższa rodzina będzie robiła wszystko, by uzyskać jak  najwięcej informacji o zaginionym. Ktoś wrzuci zdjęcie do sieci, ktoś zrobi infografikę lub ogłoszenie, ktoś puści to w świat. Tak krąg osób zainteresowanych daną sprawą rozszerza się na zupełnie nieznajome osoby. Jak należy zachować się w takiej sytuacji, aby rzeczywiście pomóc, a nie przeszkadzać przez tworzenie zbędnego informacyjnego szumu?

Po pierwsze – policja

Najważniejsza jest świadomość, że instytucją odpowiedzialną za poszukiwanie zaginionych osób na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej jest policja. Choć zdarzają się jej pomyłki czy proceduralne błędy, które czasem ujawniają media, to jednak ona posiada siły i środki – także prawne – by  sprawdzać oraz weryfikować sytuacje i prawdziwość zgłoszeń. Dopiero gdy informacja o zaginięciu zostanie zgłoszona policji, można – a nawet powinno się – uruchomić dodatkowe środki poszukiwawcze.
W takich sytuacjach pomóc oraz udzielić wsparcia rodzinom osób zaginionych może np. specjalna fundacja, dysponująca podobnymi możliwościami poszukiwania zaginionych jak policja.
Podawanie numerów prywatnych – zamiast prośby o zgłaszanie wszelkich informacji policji – jako danych kontaktowych w ogłoszeniach o osobie zaginionej nie jest do końca bezpieczne. – Możliwość bezpośredniego kontaktu z bliskimi osoby zaginionej może prowadzić do nadużyć ze strony osób niemających skrupułów, by wykorzystać sytuację zaginięcia. Wróżki, wizjonerzy, zaufani informatorzy – zdarza się, że ich pamięć oraz kojarzenie faktów, gdzie być może znajduje się zaginiony lub gdzie go widziano, wyostrza się za odpowiednią gratyfikacją finansową – mówi Anna Krzos Zespołu Poszukiwań i Identyfikacji.

Emocje na wodzy

Z tych powodów ważny jest wybór miejsca, do którego będą napływać bardziej lub mniej trafne wiadomości o zaginionym. Najlepiej, by osoby chcące przekazać jakąś informację dotyczącą sprawy kontaktowały się albo bezpośrednio z policją, mogącą zweryfikować taką wiadomość, albo z fundacją, która pozwala informatorom na anonimowość. Osoby pracujące w takich instytucjach wiedzą, jakie pytania zadawać świadkom oraz
działają sprawnie i logicznie osądzają sytuację, ponieważ nie towarzyszą im emocje naturalne dla rodziny i bliskich zaginionego.
Osoby będące emocjonalnie zaangażowane w poszukiwania również mogą podejść do sprawy bardzo profesjonalnie. Korzystając z zasobów znajdujących się na stronie internetowej odpowiedniej instytucji, można się dowiedzieć, jakie informacje na temat zaginionego da się wykorzystać, a jakie – w razie ich posiadania – należy przekazać właściwym osobom. Udostępniony link lub ogłoszenie o kimś zaginionym pochodzące z wiarygodnego źródła może zmniejszyć podejrzliwość u osób, które ignorują takie informacje, uznając je za żarty.

Praktyczne wskazówki

Poniżej znajduje się kilka rad, które w pewien sposób pomagają zabezpieczyć się przed zaginięciem oraz pozwalają zminimalizować kłopoty, w jakich mogą znaleźć się bliscy z powodu takiej sytuacji:
1. Wychodząc z domu, poinformuj domowników, w jakie miejsce się udajesz oraz o jakiej mniej więcej porze planujesz powrót.
2. Jeżeli mieszkasz poza swoją rodzinną miejscowością (np. studenci w akademikach, na stancjach), powinieneś przekazać najbliższym osobom swój adres oraz namiary kontaktowe do twoich współlokatorów lub osób, z którymi spędzasz dużą ilość czasu.
3. Warto, abyś w portfelu miał włożoną w widocznym miejscu kartę ICE (z ang. In Case of Emergency – w nagłym wypadku) z danymi kontaktowymi do bliskich osób.
4. Skrót ICE można zastosować także w telefonie, zapisując w ten sposób numer kontaktowy do najbliższej osoby. Jeżeli mamy takich numerów kilka, warto ponumerować skróty: ICE1 dla pierwszego kontaktu, ICE2 dla kolejnego i tak dalej.
5. Dobrze jest mieć w telefonie zapisane numery kontaktowe do służb ratowniczo-porządkowych, na przykład: Policja 997, Straż pożarna 998, Pogotowie ratunkowe 999.

Marek Rauchfleisch

Przydatne linki:
• Policja
• Fundacja ITAKA
• Zachodniopomorska karta ICE
• Kryzysowo.pl, Jak wezwać pogotowie?